Ευχολόγια-Ευχαριστίες

Έρρωσθε κι ευδαιμονείτε!!!
Ευχαριστώ φίλους και συμπορευτές για την επίσκεψη στο καταφύγιό μου. Συμβουλές, παραινέσεις, οδηγίες ευπρόσδεκτες.
Η μόνη αποδεκτή πίστη εδώ: "Η ακλόνητη πίστη μας σε μία πεποίθηση δημιουργεί ένα μοντέλο του κόσμου το οποίο μας προκαλεί νοητική δυσλειτουργία" (Mark Joyner). .
Παράκληση : οι απόψεις που θα μοιραστείτε εδώ οφείλουν ν' αντέχουν στην ευθύνη της γλωσσικής μας κληρονομιάς (: Λέξεις που ασεβούν πάνω σ' αυτήν την κληρονομιά είναι μη αποδεκτές). Η γλώσσα μας παρέχει τη δυνατότητα έκφρασης διαθέσεων και συναισθημάτων οπότε θεωρώ θλιβερή ένδεια τη χρήση κακόηχων και μονότονων εκφράσεων. Δείτε το σαν μια προσωπική πρόκληση!

Η κυκλοφορία εδώ είναι ελεύθερη σε όσους ατενίζουν τον εαυτό τους και τους άλλους στα μάτια. Απαγορεύεται η είσοδος σε οσφυοκάμπτες, διαθέτοντες μυαλό δομημένο σε κουτιά-κελιά, απόλυτους. Καλοδεχούμενοι οι σεβόμενοι τον εαυτό τους (δηλ. οι χαμογελώντες από το βάθους καρδίας, νόησης, οι καλοδιάθετοι μέρα-νύχτα, οι διαθέτοντες το δάκρυ το λυτρωτικό, το γέλιο και ουχί το γελοίο. Οι σεβόμενοι ζώα, φυτά, γήινους, εξωγήινους, το κρύο, τη ζέστη, τη βροχή, το χιόνι, τη θάλασσα, το βουνό, τον κόκκο της άμμου.
Αν, όλως τυχαίως, έχετε και μια παθιασμένη σχέση με τα βιβλία θα περάσουμε καταπληκτικά!

Αναγνώστες

Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

Και πάλι για την φορολόγηση της εκκλησίας ΑΕ

Από τον Κλείτορα (http://kleitor.blogspot.com) : Υπογράψτε να φορολογηθεί η εκκλησία στο http://www.petitiononline.com/taxchu/petition.html Μην το αμελήσετε... Το πολύ-πολύ να πάρουν τα μοναστήρια τους και να τα πάνε σε άλλες χώρες... χαχαχα!

Μορφές...

Το συλλυπητήριο τηλεγράφημα του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κάρολου Παπούλια, προς τους οικείους του αναφέρει: "Ο Κώστας Αξελός υπήρξε ένας τολμηρός στοχαστής, ανήσυχος δημιουργός και μαχητής ιδεών, ανοίγοντας νέα μονοπάτια στην κατανόηση του κόσμου. Εμπνευσμένος δάσκαλος δίδαξε με το ήθος και την ακεραιότητά του να μη φοβόμαστε πνευματικές συγκρούσεις, ακόμα και με τον εαυτό μας". Και μερικες από τις κουβέντες του: Συνέντευξη στο Κ : «Λέω συχνά ότι ο Θεός είναι μια μορφή και μια μάσκα του κόσμου. Ο θάνατος διατρέχει όλη τη ζωή, είναι το οριστικό τέλος της και διατηρεί τα ίχνη της ζωής του θανόντος, που κι αυτά θα εξαφανιστούν κάποτε. Δεν υπάρχει για μένα ο φόβος του θανάτου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θέλω να πεθάνω αύριο. Ο θάνατος είναι ο καλύτερος φίλος και ο χειρότερος εχθρός, γιατί βάζει ένα τέρμα στην περιπέτεια που λέγεται ζωή. Αλλά είναι αυτός που δίνει νόημα σε κάθε πράγμα. Ο άνθρωπος φοβάται τη ζωή περισσότερο από το θάνατο. Τη ζωή που οδηγεί προς το τέλος νομίζω ότι φοβούνται οι άνθρωποι.»

Ελαφρύ το χώμα που θα σκεπάσει τον Κωνσταντίνο Αξελό

Έφυγε και ο Κωνσταντίνος Αξελός χαράματα στο Παρίσι. Ο φιλόσοφος Αξελός γεννήθηκε το 1924. Διδάχτηκε γαλλικά και γερμανικά παιδιόθεν, και στην εφηβεία του είχε σαν αναγνώσματα τα κείμενα του Αριστοτέλη, Εμπεδοκλή, Ηράκλειτο, Πλάτωνα, Μαρξ, Νίτσε, Ντοστογιέφσκι και τα ποιήματα των Ρίλκε, Ρεμπών Χέλντερλιν και άλλοι. Εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα και μετείχε στην Αντίσταση, παρά τις διαφωνίες του. Υποστήριζε ότι "ο πραγματικός κομμουνιστής πρέπει να κρατάει στο ένα χέρι το όπλο και στο άλλο τα βιβλία του Ρίλκε". Στα Δεκεμβριανά το 1944 πέρασε από εικονική εκτέλεση και φυλακίστηκε σε στρατόπεδο απ' όπου τελικά απέδρασε. Το 1946 εγκατέλειψε τις γραμμές του ΚΚΕ. Στα τέλη του 1945 επιβιβαζόταν στο πλοίο "Ματαρόα", με την βοήθεια του τότε διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα, μαζί με τον Βυζάντιο, τον Καστοριάδη, τονΚουλεντιανό, την Κρανάκη, τον Παπαϊωάννου και τον Σβορώνο και άλλους για το Παρίσι. Λίγο μετά την αναχώρησή του καταδικαζόταν ερήμην σε θάνατο. Σπούδασε φιλοσοφία στην Σορβόνη και δίδαξε εκεί από το 1962-1973. Ήταν αρχισυντάκτης του πρωτοποριακού περιοδικού Arguments (Επιχειρήματα). Ιδρυσε και διηύθυνε την φιλοσοφική σειρά Editions de Minuit από το 1956-1962 από την οποία εκδόθηκαν και τα περισσότερα από τα βιβλία του. Διαφωνούσε με τον Σαρτρ. Είναι είναι πασίγνωση η διένεξή του. Εγκαλούσε τον Σαρτρ για μη πρωτότυπη σκέψη και έκθεση παλαιότερων φιλοσοφικών ιδεών. Ο Σαρτρ τον κατηγορούσε επειδή είχε εγκαταλείψει τον κομμουνισμό. Το 2002 αναγορεύτηκε διδάκτωρ φιλοσοφίας από το Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και αυτή ήταν η τελευταία του επίσκεψη στην Ελλάδα. Τον Απρίλιο του 2009 κυκλοφόρηση στην Γαλλία το καινούργιο του βιβλίο με τίτλο "Αυτός που έπέρχεται" (εκδόσεις Lew Belles Lettres). Στην Ελλάδα πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του "Το άνοιγμα στο επερχόμενο και το αίνιγμα της Τέχνης" (εκδόσεις Νεφέλη) Έχουν εκδοθεί 24 βιβλία και πλήθρος κειμένων (στα γαλλικά, ελληνικά και γερμανικά) που μεταφράστηκαν σε 16 γλώσσες". Θερμά συλληπητήρια στην σύντροφο της ζωής του τα τελευταία 30 χρόνια δημοσιογράφο κ. Κατερίνα Δασκαλάκη. Αλήθεια είναι η πρώην ευρωβουλευτής της ΠΟΛ.ΑΝ και διευθύντριας της εφημερίδας "Μεσημβρινή"; Της παλαιότερης ηθοποιού; της ανηψιάς του κ. Λαμπρία (του συγχωρεμένου της Νέας Δημοκρατίας); της υπεύθυνης επικ./Προέδρου του Μητροπολιτικού Δίκτυου Γυναικών Νομού Αττικής; Κι ένα παράξενο που παρατήρησα σερφάροντας: Τα αναφερόμενα στον θάνατο του κ. Κώστα Αξελού είναι πανομοιότυπα... Λες και έχει δοθεί δελτίο τύπου...

Και όμως...

Και όμως... Επικοινώνησαν με άνθρωπο που βρίσκεται σε κώμα από το 2003. Γιατί ο εγκέφαλος λειτουργεί, συλλαμβάνει τα όσα γίνονται γύρω του αλλά παρουσιάζει πρόβλημα η έξοδος στοιχείων... Επειδή το κάθε είδος ένας ανυπέρβλητος υπολογιστής είναι. Με το hardware, το software και τις περιφερικές του συσκευές...

Περί ιθαγενείας...

Με το νομοσχέδιο για την ιθαγένεια τι γίνεται; Κατατίθεται απόψε στην Βουλή; Ποιος έχει δώσει το δικαίωμα σε ποιον να χαρίζει την ιθαγένεια σε επισκέπτες αυτού του τόπου; (Προσέξτε την ιθαγένεια όχι την υπηκοότητα) Από που απέκτησε αυτό το δικαίωμα η οποιαδήποτε περαστική κυβέρνηση από αυτόν τον τόπο; Στην Δανία, στην Σουηδία τι κάνουν; Κύριοι, ας σοβαρευτούμε. Δεν με ενδιαφέρει πώς χειρίζεται αυτά τα θέματα η Ν.Δ. Με ενδιαφέρουν οι χειρισμοί του Σοσιαλιστικού Κινηματος. Δώστε υπηκόοτητα, βεβαίως αλλά ιθαγένεια; Εδώ είναι Ελλάδα, δεν είναι Αμερική. Εκεί επέλεξαν να αφανίσουν τους ιθαγενείς (γιατί αυτοί που δικαιούνταν να έχουν ιθαγένεια ήταν οι Ινδιάνοι) και αυτοορίστηκαν ιθαγενείς οι δολοφόνοι. Αιδώς! Κύριοι της κυβέρνησης αντιληφθήτε την μηδαμινότητα σας: είστε ένα άτομο κόκκου άμμου στην ύπαρξη αυτού του τόπου. Προσπαθήστε τουλάχιστο μέσα σε αυτό το πλαίσιο της μικρότητάς σας να αφήσετε κάτι για την ιστορία των μετέπειτα χιλιετιών αντί να είστε γελοίες καρικατούρες ξένων δεδομένων.

Νέες ελπιδοφόρες ανακαλύψεις...

Το νέο το βρήκα αναρτημένο στην αξιέπαινη ιστοσελίδα http://blogthea.gr από τον χρήστη jose2205 τους οποίους ευχαριστώ θερμά. Το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ (Καλιφόρνια ΗΠΑ) έκανε μια έρευνα υπό τον καθηγητή Μάρθιους, του Ινστ. Βιολογίας των Βλαστοκυττάρων και Αναγεννητικής Ιατρικής της Ιατρικής σχολής που δημοσιεύτηκε στο Nature και στους Times του Λονδίνου, όπως ανακοίνωσε το πρακτορείο Ρώϋτερ. Η έρευνα έγινε σε ποντίκια (τι τραβάνε τα καημένα!) και δημιουργήθηκαν νευρώνες (εγκεφαλικά κύτταρα) από δερματικά κύτταρα! Αυτό είναι ότι πιο ελπιδοφόρο για νευρολογικές νόσους όπως το Αλτσχάιμερ, η νόσος Πάρκινσον αλλά και σοβαροί τραυματισμοί στην σπονδυλική στήλη! Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι μπορούν να αναπρογραμματιστούν και να προσφέρουν απεριόριστη προσφορά αίματος και μυελού των οστών! (προσωποποιημένες μεταγγίσεις). εάν βέβαια καταστεί αυτό εφικτό και για τους ανθρώπους. Μέχρι τώρα γενικά πιστευόταν ότι μόνο τα εμβρυικά κύτταρα μπορούσαν να μετασχηματιστούν σε άλλους τύπους κυττάρων. Η έρευνα αυτή απέδειξε ότι τα διάφορα κύτταρα κατά την αρχική φάση ανάπτυξης του οργανισμού, εξειδικεύονται σε επιμέρους λειτουργίες και τύπους αλλά διατηρούν μια υποκειμενική ευκαμψία. αν τα κατάλληλα γονίδια ενεργοποιηθούν ή αντίστροφα απενεργοποιηθούν τότε τα εξειδικευμένα κύτταρα μπορούν να μεταμορφωθούν σε άλλου είδους κύτταρα. Για "Τεράστιο βήμα" και "ελαφρώς σοκαριστική" έκανε λόγο ο καθηγητής νευρολογίας Τζακ Πράις, του King's College του Λονδίνου. Η νέα μέθοδος δείχνει ότι "μπορεις να αναπρογραμματίσεις οτιδήποτε να γίνει οτιδήποτε". Ευελπιστούν ότι στο μέλλον θα μπορούν να αντικαθιστούν κατεστραμμένους ιστούς στο συκώτι και να βρουν καινούργιες θεραπείες για τον καρκίνο και τον διαβήτη. Η νέα μέθοδος είναι ταχύτερη από την 2η εναλλακτική λύση, με την οποία ενήλικα κύτταρα (π.χ. δερματικά) καθοδηγούνται να επιστρέψουν στην αρχική προσαρμοστικότητά τους και να γίνουν "πολυδύναμα" κύτταρα (σαν βλαστοκύτταρα). Εξάλλου η μεσολάβηση αυτών των πολυδύναμων κυττάρων συχνά προκαλεί καρκίνο, γι' αυτό άλλωστε πολύ πιστεύουν ότι δύσκολα θα εγκριθεί για ανθρώπους μια θεραπεία που βασίζεται σ' αυτά λόγω του υψηλού ρίσκου. Η νέα μέθοδος που είναι ασφαλέστερη εισάγει το DNA των δερματικών κυττάρων, μέσω ενός γενετικά τροποποιημένου ιού, 3 επιλεγμένα γονίδια που ενεργοποιούνται και λένε στα άλλα γονίδια τι να κάνουν. έτσι μετατρέπουν το 20% των δερματικών κυττάρων σε εγκεφαλικά σε λιγότερο από μία εβδομάδα (10 φορές πιο αποδοτικά από τις εναλλακτικές μεθόδους). Οι νευρώνες που δημιουργούνται είναι απόλυτα λειτουργικοί (μπορούν να δημιουργούν μεταξύ τους συνάψεις και να ανταλλάσουν σήματα, συνεπώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον. Οι ερευνητές στο Στάνφορντ πειραματίζονται ήδη και με ανθρώπινα κύτταρα. Παραμένει ερωτηματικό βέβαια, αν τα εξειδικευμένα κύτταρα κρατούν αυτή την εγγενή ικανότητά της μεταμόρφωσης σε άλλου είδους κύτταρα γιατί δεν το κάνουν αυτό στην διάρκεια της ζωής τους;

Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010

Κι άλλα νέα...

Μετά από τρεις μήνες εδέησε η κυβέρνηση να ορίσει τους ΔΥΠΕάρχες. Οι μη έχοντες σχέση με τον τομέα της Υγείας δεν θα γνωρίζουν ότι αυτή η θέση είναι ταμάμ για τον Υγειονομικό χώρο. Έχει χωριστεί η χώρα σε κάποιες περιφέρειες (είχαν μειωθεί αλλά τώρα αυξήθηκαν πάλι. Έ, τόσα παιδιά πρέπει πάλι να βολευτούν) που έχουν στην πλήρη ευθύνη τους τα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας αυτής της Περιφέρειας. Ο τομέας Υγείας επί υπουργίας του κυρίου Τίποτα βούλιαξε έτσι και αλλιώς. Δεν έγιναν οι ετήσιοι διαγωνισμοί προμηθειών, μικροπρομήθειες... Οι δαπάνες πετάχτηκαν στα ύψη. Σκάνδαλα να φάνε και οι κότες. Διαβάστε και καμιά κυριακάτικη Ελευθεροτυπία που έχει πιάσει λαυράκι... Από πίσω κυκλώματα ολόκληρα. Με διασυνδέσεις στο Υπουργείο. Για όλους υπάρχει παντεσπάνι εκτός από τους χαμηλόμισθους δημόσιους υπαλλήλους των Νοσοκομείων. Και τοποθετούνται σε όλες τις ΔΥΠΕαρχίες επικεφαλής Γιατροί! Τέρμα οι μάνατζερ. Να βάλουμε τα δικά τους παιδιά... Συγχαρητήρια κυρία Ξενογιαννακοπούλου. Απορώ γιατί δεν επέλεξε ο πρωθυπουργός κάποιον γιατρό για την θέση σας. Υπάρχουν τόσοι στο μαντρί... Και τι στην οργή κάνει κι αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση; Είναι πολύ δύσκολο να μας κηρύξει ως ανεπίδεκτους μαθήσεως; Να φέρει κανέναν Γερμανό, κανέναν Σουηδό με όλο το επιτελείο του, κανένα Δανό τέλος πάντων, να καθαρίσει την κόπρο του Αυγείου αφού σ' αυτό το κράτος οι υπεύθυνοι για την διαχείριση αυτού του κομματιού Γης έχουν συνηθίσει να τσαλαβουτάνε στην κοπριά και δεν λένε να την καθαρίσουν;

Το μέτρο και... τα μέτρα.

Κι ήρθε το κερασάκι στην τούρτα. Με όλα τα απαραίτητα για να είναι ένα ευπρεπές δωράκι. Με την ανάλογη γαρνιτούρα. Λες και περιμέναμε το διάγγελμα του πρωθυπουργού για να αντιληφθούμε την σοβαρότητα της κατάστασης. Πιθανά τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και οι σύμβουλοί του, αλλά και οι υπουργοί, οι βουλευτές, οι γενικοί γραμματείς και οι φαρισαίοι κατοικούν σε κάποιο άλλο πλανήτη. Έτσι τουλάχιστον δείχνουν. Και να σας πω επιθυμώ σφόδρα να μετακομίσω σε αυτόν τον πλανήτη. Ίσως τότε και εγώ να στεναχωριέμαι πάρα πολύ όταν θα παίρνω αποφάσεις για να κάνω περικοπές τέτοιου είδους. Γιατί για να πούμε την αλήθεια, το να περικόψεις από τα εισοδήματα κάποιου που ΔΕΝ παίρνει τον μήνα 1.000,00 άντε και 1.500,00 ευρώ αλλά πολύ περισσότερα θα σε στεναχωρήσω αλλά... εντάξει, βρε παιδί μου θα το παλέψει ο δύσμοιρος! Απ' ότι καταλαβαίνω οι άνθρωποι αυτοί είναι πιστά αντίγραφα της Μαρίας Αντουανέτας. Το ξέρετε το αμίμητό της όταν ο λαός στην Γαλλία είχε πάει ως τις Βερσαλίες και ούρλιαζε για ψωμί. Και για όσους δεν θυμούνται τι στόρι τους το θυμίζω: λέγεται ότι η Αντουανέτα ρώτησε γιατί συνέβαιναν αυτά τα πράγματα... Τι ήθελε τέλος πάντων αυτός ο όχλος. Και κάποιος από τους παρατρεχάμενους λακέδες (μην νομίζετε ότι δεν υπάρχουν και σήμερα. Παρεπιπτόντως και αυτοί στεναχωριούνται κομματάκι από τα μέτρα, αλλά θα τα καταφέρουν. Θα πάρουν μια Λουί Βιτόν λιγότερη για το καλό της Ελλάδας) της εξήγησε ότι φωνάζουν γιατί δεν έχουν ψωμί να φάνε. Και η περί ου ο λόγος Μαρία ανεφώνησε κατάπληκτη: "Μα γιατί δεν τρώνε παντεσπάνι;" Είμαι θυμωμένη, όπως καταλαβαίνετε. Πολύ θυμωμένη. Γιατί για να έρθει ο κύριος Παπανδρέου ο Β΄ με αυτό το θλιμμένο ύφος να μου ανακοινώνει την λυπητερή ή ο κ. Λοβέρδος να δηλώνει ότι στηρίζει τον πρωθυπουργό της χώρας (ο κ. Κουτρουμάνης αλήθεια τι κάνει;) θα πρέπει να παραχωρήσει το 60% από τις δικές του αποδοχές, να παρακρατήσει ότι έχει και δεν έχει όποιος έχει έστω και δια της απλής υπογραφής του την ευθύνη για το κακό μας χάλι στην οικονομία και... και να κάνει το βήμα της ουσιαστικής φορολογίας της εταιρείας ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΕ. Πώς έχει το θράσος να φορολογεί εμένα τον έλληνα πολίτη των 1.400,00 ευρώ μετά από 28 χρόνια με δέκα τα εκατό (ελπίζω να παραμένει δηλαδή) και να φορολογεί την εκκλησία με 3 τοις χιλίοις; Αύξηση των ορίων ηλικίας και για τους βουλευτές, τους δημάρχους, κοινοτάρχες κ.λπ. 35ετία και γι' αυτούς. Για να δούμε πόσοι θα πάρουν σύνταξη; Ποιον κοροϊδεύει ποιός; Η κοινή συναίνεση αφορά την κομπανία των τέκνων ευϋπόληπτων πολιτών που χάρη και εγώ δεν ξέρω τι φοιτήσανε στα ιδιωτικά σχολεία τους, πήγανε στα εξωτερικά για να πάρουν τα μάστερ τους, εκπαιδευτήκανε να σκορπάνε βαρύγδουπες δηλώσεις και να παίρνουν μέτρα στις πλάτες ενός λαού που έχει πιάσει πάτο! Μέχρι τις προάλλες έλεγαν ότι η περικοπή στους μισθούς των υπαλλήλων θα τους δώσει το πολύ κάποια εκατομμύρια. ΚΥΡΙΟΙ χρωστάτε ένα δις και ακόμα και αν μας κάνετε σαπούνι δεν θα καταφέρετε παρά μια τρύπα στο νερό. Τα μέτρα σας κύριοι και κυρίες! Αυτά που λέγατε πριν τις εκλογές! Την κατάσταση την ξέρατε. Και μην νομίζετε ότι θα σώσει την κατάστασή τους το σενάριο που παίζεται για σύμπραξη των 2 μεγάλων κομμάτων αν ζορίσει από τον κόσμο η κατάσταση, και το κατέβασμα στις εκλογές. Μαύρο και δαγκωτό. Άλλο οι ασκήσεις επί χάρτου, άλλο η θεωρία στα πανεπιστήμια και άλλο η Ελλαδίτσα, τα Βαλκάνια... Κηρύξτε αν δεν είστε ικανοί πτώχευση, να τελειώνουμε. Να έχουμε το ξένο κεφάλαιο αφεντικό και να μην πληρώνουμε και εσάς τους μεσάζοντες! Πιο οικονομικά θα μας έρθει!!!

Τρίτη 2 Φεβρουαρίου 2010

Κώστας Μπαξεβάνης ο αξεπέραστος! Συνέντευξη από τον κ. Στηβ Λάλα

Από http://m-epikaira.gr (τα Επίκαιρα δηλαδή) διά πένας Κώστα Μπαξεβάνη. Τους ευχαριστούμε. Και βέβαια βαθύτατα υποχρεωμένη στον αξιότιμο κ. Στηβ Λάλα. Οι Αμερικανοί σχεδίαζαν μία προβοκάτσια που θα οδηγούσε σε εμπλοκή της χώρας με τα Σκόπια. Ο Λάλας το γνώριζε. Όμως το έμαθαν και λάθος άνθρωποι. Για τη CIA, ο Στηβ Λάλας, πρώην υπάλληλός της σε εμπιστευτικές θέσεις, είναι ένας προδότης. Για τους Έλληνες, ένας πατριώτης που κατάφερε να κατασκοπεύει την πιο ισχυρή μυστική υπηρεσία του κόσμου. Η ιστορία του Λάλα δεν είναι μια ιστορία κατασκοπίας μόνο. Είναι αυταπάρνησης, πατριωτισμού και μαζί ντροπής και προδοσίας. Τα δύο πρώτα ανήκουν αποκλειστικά στον ΣΤΑΥΡΟ. Τα υπόλοιπα ανήκουν σε μια χούφτα Κυπατζήδων, πολιτικών και επαγγελματιών της υποτέλειας. Το τραγικό για τον Σταύρο Λάλα είναι πως πλήρωσε για όλα. Το 1993, είδα για πρώτη φορά το πρόσωπο του Σταύρου Λάλα. Η εκδικητική αμερικανική κρατική μηχανή, για παραδειγματισμό, άφησε να κάνουν το γύρο του κόσμου τα πλάνα με ένα μικρόσωμο άντρα, δεμένο με αλυσίδες, ανάμεσα σε πράκτορες του FBI. Ο Λάλας είχε συλληφθεί για κατασκοπία υπέρ της Ελλάδας. Οι αμερικανικές Αρχές, στο κατηγορητήριό τους, του χρέωναν πάνω από 700 απόρρητα σήματα που είχε διοχετεύσει στις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες. Αν η τραγική φυσιογνωμία του αλυσοδεμένου Σταύρου δεν ήταν τόσο πραγματικά συγκλονιστική, η είδηση της σύλληψής του θα έμοιαζε απλώς με ανέκδοτο: «Ένας Έλληνας πράκτορας στην καρδιά της CIA». Ο Σταύρος έμεινε 12 χρόνια και 4 μήνες σε φυλακές υψίστης ασφαλείας. Αρκετά για να γίνω από νεαρός δημοσιογράφος, που έβλεπε απλώς με απορία εκείνες τις σκληρές εικόνες, ένας δημοσιογράφος που προσπαθούσε να απαντήσει στις απορίες για τη σύλληψή του. Πριν από χρόνια κατάφερα να έχω μια τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του, όταν ήταν υπό κράτηση. Δεν έλυσα πολλές από τις απορίες μου τότε, αλλά έμαθα πως υπάρχουν άνθρωποι σαν τον Σταύρο, που μέσα από τη φυλακή, σε ομηρία, τολμούν να λένε: «Πες στους Έλληνες πως θα το ξανάκανα. Όπως όλοι σας». Όταν το Νοέμβριο του 2007 η αμερικανική κυβέρνηση επέτρεψε στον Λάλα να πετάξει προς την ελευθερία και την Ελλάδα, συναντηθήκαμε στη Χρυσούπολη. Ο Σταύρος για πρώτη φορά έβλεπε το γιο του, μετά τη γέννησή του, έφηβο. Και τον άλλο του γιο, με ειδικές ανάγκες, και τη γυναίκα του Μαρία μετά από 15 χρόνια. Ο Σταύρος προσπαθεί ακόμη να συνειδητοποιήσει την αγάπη του κόσμου. Ψάχνει όλα όσα του έχουν διαφύγει, και κυρίως τη ζωή. Πατέρας, σύζυγος, ελεύθερος άνθρωπος, με καθυστέρηση. Έζησε 30 χρόνια περισσότερο με τις αποφάσεις του παρά με τους συνανθρώπους του. Ανησυχεί για πολλά, αλλά είναι σίγουρος για ένα: «Με πρόδωσαν αυτοί που εξυπηρετήθηκαν από μένα και μετά με εγκατέλειψαν. Αλλά αν χρειαζόταν θα έκανα και πάλι τα ίδια» Η στρατολόγηση από Έλληνα πράκτορα. Ο Σταύρος γεννήθηκε στην Αμερική. Γιος μετανάστη, μετά τον ελληνικό Εμφύλιο. Μεγάλωσε με την ένταση της πατρικής νοσταλγίας για την πατρίδα και τις διηγήσεις για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η πατρίδα ήταν γι’ αυτόν Κολοκοτρώνηδες, κατορθώματα, νικηφόρες μάχες με τους Γερμανούς και μια γλυκιά προσμονή. Αργότερα θα ανακάλυπτε πως ήταν και προδότες. «Μεγάλωσα σε μια παραδοσιακή ελληνική οικογένεια, πώς να σου πω. Πειθαρχία, θα σέβεσαι, θα ακούς… Ο πατέρας μου ήταν αυστηρός, Θεός σχωρέσ’ τον. Ήρθε στην Ελλάδα 8 χρονών από τη Μικρά Ασία, με την καταστροφή εκεί πέρα, στη Σμύρνη, και πήγε στην Κρήτη. Και ήταν στο στρατό εδώ πέρα, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και πάλι, στον πόλεμο, στο αντάρτικο, τον Εμφύλιο Πόλεμο, δυστυχώς, που είχαμε. Ύστερα, τέλη ’49-’50, πήγε Αμερική. Εκεί πέρα γεννήθηκα εγώ και ο αδερφός μου και ξέραμε: σχολείο, εκκλησία… Ωραία χρόνια. Ο πατέρας μου, και πιο πολύ ο παππούς μου, που έχω και το όνομά του, Σταύρο τον λέγανε, μου έλεγε για τη Μικρά Ασία. Μου έλεγε για το χωριό μας, λεγόταν Κάτω Παναγία. Ύστερα, οι Τούρκοι, που πήρανε τα μέρη, Αλάτσικα το βγάλανε. Και μου έλεγε. Μας λέγανε για την Ελλάδα πάντοτε. Συγγενείς που είχαμε, φωτογραφίες. Και μικρός, 16 χρονών, με έστειλε ο πατέρας μου στην Ελλάδα. Και γνώρισα συγγενείς μου και από του πατέρα μου το σόι και από της μητέρας μου την οικογένεια. Ήταν πολύ όμορφο αυτό το ταξίδι, είχα άγχος γιατί δεν ήξερα κανέναν, αλλά οι συγγενείς με έκαναν και αισθάνθηκα όμορφα. Μετά έφυγα στον πόλεμο, στο Βιετνάμ. Είχα μείνει πίσω στα μαθήματα και θα με παίρνανε φαντάρο, γιατί παίρνανε με κλήρους τότε. Και εγώ άργησα. Θα με παίρνανε. Αποφάσισα και ο πατέρας μου λέει, τότε ήταν και πόλεμος, φασαρίες… Η μητέρα μου ήθελε να με στείλει εδώ πέρα, αλλά ο πατέρας μου είπε όχι, γιατί θα ήμουν λιποτάκτης. Δεν θα μπορώ να ξαναγυρίσω. Πήγα στο στρατό, παιδεύτηκα και από εκεί και πέρα…» «ΕΚΑΝΑ Ο,ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ» Ο Σταύρος υπηρέτησε στο Βιετνάμ, στο Λάος και στην Καμπότζη την εποχή των μυστικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ. Τραυματίστηκε στο Λάος. Από κει στρατολογήθηκε στη CIA, στάλθηκε στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη. Και στις παλιές διηγήσεις του παππού για τη Μικρά Ασία. Εκεί γνωρίστηκε με κάποιον Έλληνα που δούλευε στην ελληνική πρεσβεία. Στην πραγματικότητα, ήταν πράκτορας των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών με διπλωματική κάλυψη. Ο Σταύρος θυμάται μάλλον ρομαντικά εκείνη την επαφή που οδήγησε στη στρατολόγησή του το 1977. «Αυτός ο άνθρωπος ζει ακόμη και θα ήθελα πολύ να τον συναντήσω. Με είχε πλησιάσει τότε και μου λέει: “Είσαι Έλληνας, θέλουμε να μας βοηθήσεις, δεν βλέπεις τι έχει γίνει στην Κύπρο; Θέλουμε να μας δώσεις πληροφορίες”. Ήθελα και εγώ να βοηθήσω την πατρίδα μου και άρχισα να δίνω πληροφορίες για τις τουρκικές δυνάμεις. Δεν έβλαπτα την Αμερική, απλώς υπηρετούσα τη χώρα μου». Ο Σταύρος Λάλας δεν θέλει να επεκταθεί σε λεπτομέρειες για τις πληροφορίες που έδωσε. Τα κατηγορητήρια εναντίον του στις ΗΠΑ είναι ακόμη ανοιχτά. Στελέχη των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών υποστηρίζουν πως ο Λάλας υπήρξε ο σημαντικότερος Έλληνας πράκτορας μετά τον πόλεμο. Έδωσε πληροφορίες για τη διάταξη του τουρκικού στρατού, τις αποβατικές δυνάμεις, τον εξοπλισμό από το ΝΑΤΟ. Όσα δεν μπορούσε να δώσει ένα ολόκληρο δίκτυο πρακτόρων. Το επόμενο πόστο του Σταύρου Λάλα θα είναι στην αμερικανική πρεσβεία στο Βελιγράδι. Είναι λίγο πριν τη δίνη του πολέμου στα Βαλκάνια, αλλά και την προσωπική του. Εκεί θα ζήσει στη δίνη του έρωτα με μια Ελληνίδα φοιτήτρια τη Μαρία Μαιδανού την οποία και θα παντρευτεί. Ο Σταύρος υπηρέτησε στο Βιετνάμ, στο Λάος και στην Καμπότζη την εποχή των μυστικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ. Τραυματίστηκε στο Λάος. Από κει στρατολογήθηκε στη CIA, στάλθηκε στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη. Εκεί γνωρίστηκε με κάποιον Έλληνα που δούλευε στην ελληνική πρεσβεία. Στην πραγματικότητα ήταν πράκτορας των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών με διπλωματική κάλυψη. Επόμενο πόστο, η Κωνσταντινούπολη. «Έκανα ό,τι μπορούσα για την πατρίδα. Περνούσα κρυφά τον Έβρο και έδινα πληροφορίες σε κάποιον που τον έλεγαν Γιώργο. Όσους συναντούσα τους έλεγαν Γιώργο. Ήταν σε εξέλιξη τότε μεγάλα γεγονότα και χρειαζόταν η πατρίδα αυτές τις πληροφορίες". Η συμβολή του Λάλα ήταν μεγάλη στην υπόθεση της ελληνοτουρκικής κρίσης το Μάρτιο του 1987. Τα στοιχεία που έδωσε ήταν καθοριστικά για τις ελληνικές διπλωματικές και στρατιωτικές κινήσεις της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου και στην επιτυχή έκβαση για την Ελλάδα. Το 1989 όμως ο Λάλας παίρνει μετάθεση για Ταϊβάν. Η περίοδος είναι πολύ κρίσιμη για το Σκοπιανό, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης χρειαζόταν πληροφορίες για τους χειρισμούς στο Σκοπιανό και ο «χρυσός» πράκτορας πιεζόταν να ζητήσει μετάθεση σε πιο χρήσιμο για την Ελλάδα πόστο. Καταφέρνει τελικώς να μετατεθεί στην Αθήνα ως υπεύθυνος για τη μετάδοση σημάτων από τον κλωβό ασφαλείας επικοινωνιών της αμερικανικής πρεσβείας. Όλα τα πολύ σημαντικά σήματα περνούν από τα χέρια του και δίνονται σε Έλληνες πράκτορες. «Τα σήματα μετά τη μετάδοσή τους έπρεπε να τα καταστρέφω. Εγώ τα έβαζα στην τσέπη μου και τα έδινα σε κάποιον. Τον συναντούσα σε ένα πάρκο και σε μια γκαρσονιέρα. Ήταν σήματα για τα Βαλκάνια. Πάρα πολύ σημαντικά, που βοήθησαν την κυβέρνηση να κάνει διπλωματικούς ελιγμούς. Νόμιζα πως ήμουν προστατευμένος, αλλά δεν ίσχυε. Κάποια στιγμή, τον Απρίλιο του 1993, έφτασε σήμα για να πάω στην Αμερική για κάποια σεμινάρια. Η γυναίκα μου ήταν έγκυος και το χρησιμοποίησα για να μην πάω. Κάτι μου έλεγε το ένστικτό μου. Μου είπαν πως ήταν για τρεις μέρες. Μόλις έφτασα στην Ουάσιγκτον, έμεινα δύο μέρες σε ένα ξενοδοχείο και είχα αντιληφθεί πως κάποιοι με παρακολουθούσαν. Την τρίτη ημέρα με συνέλαβαν. Μου έδειξαν βίντεο και φωτογραφίες την ώρα που έκλεβα τα έγγραφα. Πράκτορες του FBI είχαν παγιδεύσει την πρεσβεία με κάμερες και τα είχαν καταγράψει όλα. Επίσης, με παρακολουθούσαν όταν πήγα να παραδώσω τα έγγραφα. Με πέρασαν από ανιχνευτή ψεύδους. Δεν μπορούσα να αρνηθώ. Πέρασα δεκατρία χρόνια στη φυλακή και άλλα δύο σε περιορισμό. Έμεινα ξεχασμένος στη φυλακή, απέκτησα προβλήματα υγείας και έπρεπε να μάθω να επιβιώνω. Μόνο το 2002 ο Γιώργος Παπανδρέου, ως υπουργός Εξωτερικών, μου έστειλε μέσω ενός άλλου φυλακισμένου, του Λέστερ Μπέλιν, ένα γράμμα συμπαράστασης. Ήξερα πως με είχαν προδώσει και οι προδότες δεν έπαθαν τίποτα από το ελληνικό κράτος. Εγώ, αντιθέτως, σάπιζα στη φυλακή». Οι προδότες και η παγίδα. Το ερωτήματα που συνοδεύουν την προδοσία δεν μπορεί να τα απαντήσει ο ίδιος ο Σταύρος Λάλας. Μπορεί όμως η έρευνα. Μέχρι το 1989, τον πράκτορα Σταύρο Λάλα είχε στην ευθύνη του αποκλειστικά ο κάθε διοικητής της ΕΥΠ. Όταν στις εκλογές του 1989 δεν μπορούσε να σχηματιστεί κυβέρνηση, ο τότε διοικητής της ΕΥΠ Κώστας Τσίμας παρέδωσε την ευθύνη χειρισμού του πράκτορα σε ένα στέλεχος της κατασκοπίας, με τη συμβουλή να ενημερώσει το διοικητή που θα έμπαινε στην ΕΥΠ μετά τις αλλεπάλληλες εκλογικές μάχες. Αυτός όμως δεν το έκανε. Παρέδωσε το χειρισμό Λάλα στο διευθυντή κατασκοπίας και όχι στο διοικητή. Ο κύκλος όσων γνωρίζουν για τον πολύτιμο πράκτορα διευρύνεται. Οι πληροφορίες για το πώς χειρίστηκαν τον Σταύρο Λάλα είναι συγκλονιστικές. Μετά την επιπολαιότητα θα έρθει και η προδοσία. Ο χειριστής του Λάλα τον συναντά σε μια γκαρσονιέρα στου Ζωγράφου. Η γκαρσονιέρα δεν είναι και τόσο κρυφή, αφού ο πράκτορας της ΕΥΠ τη χρησιμοποιεί και ως ερωτική φωλιά όπου συναντά μια συνάδελφό του. Είναι τέτοια η επιπολαιότητα, που ο ερωτύλος της ΕΥΠ παραβαίνει κάθε μέτρο ασφάλειας και συναντά τον Λάλα στο σπίτι του! «Ναι, δεν ξέρω για τα υπόλοιπα, αυτό ισχύει. Όπως ισχύει πως δεν υπήρχε και κανένα μέτρο αντικατασκοπίας για την προστασία μου. Οι πράκτορες του FBI με ακολούθησαν, όταν παρέδιδα έγγραφα, αλλά κανένας δεν τους εντόπισε», λέει με απογοήτευση σήμερα ο Σταύρος Λάλας. Το χειρότερο θα έρθει αργότερα. Ο πράκτορας της ΕΥΠ, όταν παίρνει ένα πολύ σοβαρό σήμα από τον Λάλα, δεν το πάει στην ΕΥΠ, ώστε αυτό να περάσει από τη διεύθυνση χειρισμού πληροφοριών. Στο τμήμα αυτό, οι πληροφορίες πριν δοθούν για χρήση από την πολιτική ηγεσία φιλτράρονται, ώστε να μην αποκαλυφθεί η πηγή πληροφόρησης και πράγματα που δεν πρέπει να γίνουν γνωστά. Ο πράκτορας όμως θέλει να πουλήσει πολιτική εκδούλευση και το διοχετεύει –χωρίς να πει πως δεν υπάρχει επεξεργασία– στην υφυπουργό Εξωτερικών Βιργινία Τσουδερού. Η υφυπουργός, λόγω της σοβαρότητας του σήματος, ενημερώνει την πρεσβεία στην Ουάσιγκτον να κάνει διάβημα στους Αμερικανούς. Ο Έλληνας πρέσβης το κάνει, αλλά ο συνομιλητής του καταλαβαίνει πως οι Έλληνες μαθαίνουν πληροφορίες από κάποιον στην πρεσβεία στην Αθήνα. Έτσι στέλνουν τους πράκτορες και εντοπίζουν από τις κάμερες τον Λάλα. Τον έμαθαν μέχρι και οι μεταφραστές. Ένα άλλο σενάριο προδοσίας δίνει υψηλό στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών εκείνη την εποχή. Η επιπολαιότητα με την οποία αντιμετώπισαν τον Λάλα τον αποκάλυψε στους Αμερικανούς, ανεξάρτητα από τη δράση του ερωτύλου πράκτορα. Για κάποιο λόγο που δεν αποκλείεται να ήταν μόνο και μόνο για να αποκαλυφθεί ο Λάλας, ξαφνικά, το 1992, τα σήματά του άρχισαν να μοιράζονται πέραν του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών. Πέντε έξι ακόμη υπουργοί προστέθηκαν στους αποδέκτες των σημάτων. Κάποιοι απ’ αυτούς δεν ήξεραν αγγλικά. Έτσι ζητούσαν από μεταφραστές να τους μεταφράσουν το περιεχόμενό τους. Έως το 1993 ένας κύκλος 25 ατόμων γνώριζε την ύπαρξη κάποιου υπερπράκτορα στις γραμμές της CIA. Οι Αμερικανοί το έμαθαν και τον παγίδευσαν, στέλνοντας ένα σήμα με αποστολέα τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους και αποδέκτη τον Αμερικανό πρέσβη Μάικλ Σωτήρχο. Γνώστες του σήματος, μαζί με τον Λάλα, ήταν τρεις. Έτσι κατάλαβαν ποια ήταν η διαρροή. Ο Σταύρος Λάλας αποφεύγει να μιλά για την προδοσία του: «Όποιος ή όποιοι το έκαναν έστειλαν έναν Έλληνα πατριώτη στη φυλακή. Η ελληνική κυβέρνηση μπορούσε να βρει ποιοι ήταν. Δεν το έκανε. Εντάξει, εγώ ήμουν απώλεια, αλλά αυτοί που την προκάλεσαν τι έγιναν; Δεν έπαθαν τίποτα. Ποιος λοιπόν να μας σεβαστεί και γιατί ως χώρα;». ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ Ο Λάλας δεν απαντά στο ερώτημα ποιο ήταν το περιεχόμενο του σήματος που προκάλεσε υποψίες στους Αμερικανούς και την παγίδευσή του. Κάποιος από τους διπλωμάτες που ασχολήθηκαν με τη διαμαρτυρία προς τους Αμερικανούς μετά το σήμα Λάλα υποστηρίζουν πως ήταν ένα πολύ σοβαρό σήμα που αποκάλυπτε πως οι Αμερικανοί σχεδίαζαν μια προβοκάτσια που θα οδηγούσε σε εμπλοκή μας με τα Σκόπια. Απώτερος σκοπός, η πλήρης αποσταθεροποίηση στην περιοχή και η επαναδιαμόρφωσή της με βάση τους μακροπρόθεσμους αμερικανικούς γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς. Το σήμα έλεγε πως έπρεπε να δημιουργηθεί ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών μετά από αιματηρή ενέργεια. Αντίστοιχη ενέργεια είχε γίνει στα ελληνοαλβανικά σύνορα με επίθεση μελών της οργάνωσης ΜΑΒΗ σε αλβανικό φυλάκιο και την εκτέλεση στρατιωτών. Δεν αποδείχτηκε κάποια εμπλοκή των Αμερικανών, αλλά δεν αναζητήθηκε στα σοβαρά και ποτέ. Παρότι η τακτική αυτή της CIA είναι αρκετά συνηθισμένη και πολλές φορές εκτός πολιτικού ελέγχου από την επίσημη κυβέρνηση, το θέμα είναι όχι αν αυτό ήταν το περιεχόμενο του τηλεγραφήματος (γιατί επιμένουν πως ήταν), αλλά αν ήταν αληθινό. Δηλαδή, αν δινόταν στ’ αλήθεια μια εντολή προβοκάτσιας ή αν το έκαναν ώστε να αναγκάσουν τον Λάλα, λόγω της σοβαρότητας του θέματος, να κινηθεί για να συναντήσει τους ανθρώπους της ΕΥΠ. Είναι κάτι που ίσως να μάθουμε σε 30 χρόνια, όταν θα ελευθερωθούν τα αμερικανικά αρχεία. Η ελληνική πλευρά «έριξε» το θέμα για να μην εξοργίσει την αμερικανική πλευρά. Ο Σταύρος Λάλας έμεινε μόνος και απροστάτευτος στις φυλακές. Μοναδικός συμπαραστάτης του, ο φίλος του Μιχάλης Κυπριανού. Τα τελευταία χρόνια, όπως λέει, πριν την αποφυλάκισή του, «ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Μητσοτάκης, η Μπακογιάννη, ο Σαμαράς, ο Μολυβιάτης, ο Παπαληγούρας ενδιαφέρθηκαν. Μοναδική ίσως εξαίρεση ο Σημίτης» .Μαζί με τα χρόνια της φυλακής, ο Σταύρος αφιέρωσε 30 χρόνια σε αυτό που πίστευε. Οι δυσκολίες της κατασκοπευτικής δράσης ίσως δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτές που τον περίμεναν με την επιστροφή του. «Ήξερα πως με είχαν προδώσει και οι προδότες δεν έπαθαν τίποτα από το ελληνικό κράτος. Εγώ, αντιθέτως, σάπιζα στη φυλακή». «Όταν μπήκα στο αεροπλάνο για την Ελλάδα, ήταν σαν να ξαναγεννιόμουνα. Είχα σηκωθεί όρθιος πριν την προσγείωση και προσπαθούσαν οι αεροσυνοδοί να με πείσουν να κάτσω κάτω. Όταν πάτησα το πόδι μου, ήταν σαν να αγκάλιαζα τη μάνα μου. Τους αγκάλιασα όλους, είχα ξεχάσει πώς είναι. Έπρεπε να μιλήσω στο γιο που δεν είχα γνωρίσει. Έλεγε η μαμά του πως όταν τους έβαλε η δασκάλα να ζωγραφίσουν το επάγγελμα του μπαμπά τα παιδιά, ο Παναγιώτης με ζωγράφισε πίσω απ’ τα κάγκελα. Δεν καταλάβαινε. Έπρεπε να ξαναμάθω να ζω με μια γυναίκα που πέρασε τα πάνδεινα. Προσπάθησαν να τη φέρουν στην Αμερική ως συνεργάτρια. Στην πρεσβεία την πέρασαν από τον ανιχνευτή ψεύδους. Την τελευταία στιγμή πήγε στο αεροδρόμιο και, αντί να πετάξει για Αμερική, ήρθε στην Καβάλα. Ανέθρεψε δουλεύοντας δυο βάρδιες τα παιδιά. Το μεγάλο έχει προβλήματα. Προσπαθούμε να χτίσουμε ένα σπίτι, μας βοηθά και ο δήμαρχος ο Σάββας Μιχαηλίδης και ο νομάρχης ο Θεόφιλος Καλατζής. Δεν λέω, με συγκινούν πολλοί άνθρωποι απλοί. Και άνθρωποι όπως ο Εμφιετζόγλου που μοιάζει πολύ με τον παππού μου. Οι γιατροί στη Θεσσαλονίκη που ανάλαβαν να με ξανακάνουν άνθρωπο. Τους ευχαριστώ. Λέω πως ό,τι έκανα δεν πήγε χαμένο. Μου αρέσει στην πατρίδα. Είμαστε λίγο κακομαθημένοι, αλλά είναι η πατρίδα και ανησυχώ γι’ αυτή. Και για την Κύπρο και για τη Θράκη. Ακούω αυτά που λένε για τη Θράκη. Μακάρι να ζούσαν παντού έτσι οι μειονότητες. Και στην Κύπρο πρέπει να δώσουν λύση. Δεν λέω για τους Τούρκους που γεννήθηκαν στο νησί, αυτοί είναι Κύπριοι. Λέω για τα στρατεύματα κατοχής, πρέπει να φύγουν. Αυτό είναι πολιτισμός», Ο Σταύρος Λάλας ανησυχεί για όλα. Για τη χώρα, για την οικογένειά του, ακόμη και για να μην ξεχάσει να ευχαριστήσει κάποιον που τον βοήθησε. Με έναν τρόπο που μοιάζουν να μπερδεύονται η υπευθυνότητά του με τη φύση του. Αυτή η φύση του ανθρώπου που έμαθε να κρύβει μια πλευρά του στο σκοτάδι και να ανησυχεί. Ίσως αυτοί που τον πρόδωσαν (πλούσιοι πια, λένε οι πληροφορίες) να τον θεωρούν παράπλευρη απώλεια στο σκοτεινό κόσμο των μυστικών υπηρεσιών. Μπορεί να τον αποκαλούν θύμα που πίστεψε πως μπορεί η σύγχρονη Ελλάδα να είναι απέναντί του όπως ίδιος ήθελε και φανταζόταν. Η αλήθεια είναι πως η ιστορία έχει τα θύματά της. Δεν μπορεί όμως κάποιος που γράφει ιστορία να είναι θύμα.

Μια "ρεπλίκα" αρχαίου ναού χτίζεται στο Βέρμιο...

Αποφασίστηκε η αναστήλωση με τη χρήση εκμαγείων του ιερού της Μητέρας των Θεών Αυτόχθονος στην Λευκόπετρα.
Τι να πω; Και πάλι θερμές ευχαριστίες στο www.12830.gr, στο Βήμα της Παρασκευής 29/1/10, στην Αταλάντη και στην δημοσιογράφο κ. Μαρία Θερμού ή Θέρμου (ας με συγχωρήσει για τον τονισμό) για αυτού του είδους τις ειδήσεις!
Εις το βουνό ψηλά εκεί ένας αρχαίος ναός πρόκειται να κτισθεί εκ νέου. Η περίπτωση δεν θα ήταν πρωτοφανής αν το υλικό που χρησιμοποιούνταν ήταν αυθεντικό. Στην αναστήλωση του ιερού της Μητέρας των Θεών Αυτόχθονος, όμως, στο Βέρμιο, στη θέση Λευκόπετρα, θα χρησιμοποιηθούν μόνον εκμαγεία, παρ΄ ότι τα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη σώζονται σε ικανό ποσοστό. Αλλά ένας πλαστός ναός μέσα στην ερημιά ποια σκοπιμότητα μπορεί να εξυπηρετεί; Το ερώτημα απασχόλησε επί μακρόν το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο όπου συζητήθηκε η σχετική πρόταση, τελικώς όμως η απόφαση ήταν υπέρ της ανακατασκευής- αν και κατά πλειοψηφία. Δύο βασικοί λόγοι ήταν αυτοί που έσπρωξαν το ΚΑΣ να συμφωνήσει στη "ρεπλίκα", όπως τη χαρακτήρισαν κάποια από τα μέλη του. Ο πρώτος έχει να κάνει με την ευπάθεια του φυσικού λίθου από τον οποίον είναι κατασκευασμένο το μνημείο, στις καιρικές συνθήκες και κυρίως στις μεγάλες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας από την ημέρα στη νύκτα. Επιπλέον η θέση του επάνω στο βουνό, μακριά από κάθε κατοικημένη περιοχή, το καθιστά ευάλωτο σε βανδαλισμούς και, ακόμη χειρότερα, υποψήφιο θύμα κλοπής. Οπως μάλιστα αναφέρθηκε, θα μπορούσε να το "σηκώσουν" ολόκληρο χωρίς κανείς να το αντιληφθεί. Οι μόνοι άλλωστε που θα βλέπουν το αρχαίο σκηνικό θα είναι οι διερχόμενοι από την Εγνατία οδό. Στη συζήτηση πάντως διαφάνηκε καθαρά η διάσταση της φιλοσοφίας περί τα μνημεία, μεταξύ των αρχαιολόγων οι οποίοι πρεσβεύουν τη διατήρηση της αυθεντικότητας του αρχαίου και από την άλλη των αρχιτεκτόνων και μηχανικών, που τάσσονται υπέρ της εικόνας. "Η σχέση μορφής και ύλης είναι ένα θέμα που θα πρέπει να συζητηθεί από αυτό το Συμβούλιο" είπε η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ κυρία Λίνα Μενδώνη δίνοντας το έναυσμα στα μέλη του να λάβουν θέση (αν και ορισμένοι μόνο ανταποκρίθηκαν) "Το μνημείο έχει νόημα όταν διατηρεί την αυθεντικότητα της ύλης του" υποστήριξε η ίδια "ένα μνημείο δεν είναι μόνο ιστορικό ντοκουμέντο αλλά και έργο τέχνης" αντέκρουσε ο αναστηλωτής του και αναπληρωματικό μέλος του ΚΑΣ κ. Γεώργιος Καραδέδος, αν. καθηγητής Αρχιτεκτονικής στο ΑΠΘ. "Είναι ψεύτικο. Αίρεται ένα μεγάλο μέρος της σημασίας του ως μνημείου», είπε με τη σειρά του ο καθηγητής Αρχαιολογίας κ. Πάνος Βαλαβάνης. 'Ας το δούμε όπως τη συνένωση του υπουργείου Πολιτισμού με τον Τουρισμό" έκλεισε τη συζήτηση χαριτολογώντας ο καθηγητής Αρχαιολογίας κ. Νίκος Σταμπολίδης. Τελικώς αποφασίστηκε η αναστήλωση των τεσσάρων κιόνων της πρόσοψης και μέρους αυτής με εκμαγεία των αυθεντικών, που φέρουν σε όλη τους την επιφάνεια ρωμαϊκές επιγραφές. Δύο από τους κίονες εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας. Το ιερό χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή και η διάρκεια της χρήσης του ήταν ως τον 4ο αιώνα μ.Χ. Η αποκάλυψή του έγινε το 1965, ενώ πρόσφατες ανασκαφές έφεραν στο φως βωμό και αποθέτη. Τα ευρήματα δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί.

Να κατεδαφισθεί το παλιό μουσείο της Ακρόπολης και να αποδοθεί...

Το άρθρο επισημάνθηκε από το http;//www.12830.gr από την αέναη Αταλάντη και δημοσιεύθηκε στην Ελευθεροτυπία το Σάββατο 30/1/10 θερμές ευχαριστίες. (Η δημοσιογράφος που μας χάρισε αυτήν την ανάγνωση είναι η Ν. Κοντράρου-Ρασσιά Της εύχομαι ολόψυχα πάντα τέτοια αν και πρόσθεσα κάτι στον τίτλο που πιστεύω ότι αποδίδει καλύτερα την θέση του υπέροχου ανθρώπου ο οποίος της παραχώρησε την συνέντευξη: Δωρικός, αυστηρός μα πάνω απ' όλα συνεπής στις αρχές του, υπηρέτησε για πέντε ολόκληρες δεκαετίες από τη λαϊκή αρχιτεκτονική της Χίου μέχρι την κλασική αρχιτεκτονική της Ακρόπολης και από τα βυζαντινά σταυροθόλια μέχρι τη στοά της Βραυρωνίας Αρτέμιδος. Λάτρης του καλού σχεδίου και αγιάτρευτος εραστής της φωτογραφικής τεκμηρίωσης, έχει χιλιάδες ασπρόμαυρες λεπτομέρειες του μνημειακού μας πλούτου στο αρχείο του. Χαρ. Μπούρας σε ηλικία 25 ετών βρέθηκε να εργάζεται σε ένα μείζον αναστηλωτικό έργο της εποχής, στην αναμαρμάρωση του Κοίλου του Ηρωδείου, που γινόταν το 1955-58 από τον Στίκα, διάδοχο του Ορλάνδου στη Διεύθυνση Αναστήλωσης. Από φοιτητής είχε εργαστεί με τον Ορλάνδο και τον Στίκα στην ανασκαφή της Βασιλικής της Ερμιόνης. Σήμερα, θα εγκρίνατε την αναμαρμάρωση που ήταν ουσιαστικά αναμαρμάρωση του Ηρωδείου; "Ασφαλώς και θα την ενέκρινα, διότι η χρηστική αξία του μνημείου είναι πάρα πολύ μεγάλη. Εδωσε μια μνημειακή φόρτιση σε παραστάσεις, σε συναυλίες και θεατρικά δρώμενα, αναντικατάστατη. Το Ηρώδειο είναι ούτως ή άλλως ένα ρωμαϊκό ωδείο. Δεν είναι μνημείο της κλασικής αρχαιότητας και επιπλέον υπήρχαν πλήρη στοιχεία για την αναπαράστασή του. Δηλαδή, δεν υπήρχαν προβλήματα αναστηλωτικά. Είχαν φροντίσει οι προηγούμενοι (Πιττάκης, Βερσάκης) να απομακρύνουν οτιδήποτε ήταν μεσαιωνικό. Δεν μπήκαμε στον προβληματισμό του πουρισμού. Φρόντισαν άλλοι πριν από εμάς". Πώς αισθανθήκατε όταν το 1975 αναγκασθήκατε να επισημάνετε λάθη στις αναστηλώσεις Μπαλάνου και Ορλάνδου στην Ακρόπολη, ανθρώπων που έγραψαν ιστορία σε αυτά τα μνημεία;"Ίσως έχει γίνει κάποια παρανόηση. Τα λάθη του Μπαλάνου, κατά βάση κατασκευαστικά, επισημάνθηκαν και καταγγέλθηκαν δημοσίως ήδη κατά το διάστημα της Κατοχής από τον αείμνηστο Γιάννη Μηλιάδη, έφορο τότε τηςΑκρόπολης. Λάθη του Ορλάνδου δεν επισημάνθηκαν ποτέ. Η δουλειά που έχει κάνει στη νότια πτέρυγα των Προπυλαίων ήταν εξαιρετική, γιατί έκανε χρήση ανοξείδωτου χάλυβα και τα πράγματα έχουν διατηρηθεί σε πάρα πολύ καλή κατάσταση. Ολα τα υπόλοιπα ήταν δουλειά του Μπαλάνου" Ωστόσο, αν δεν είχε επέμβει ο Μπαλάνος στις αρχές του 20ου αιώνα, πώς θα ήταν σήμερα τα μνημεία της Ακρόπολης; "Θα είχαμε την εικόνα ενός σωρού ερειπίων, αλλά και αρχιτεκτονικά μέλη χωρίς τραυματικές επεμβάσεις» Θα είχαμε όμως και μισό Παρθενώνα, έτσι δεν είναι; «Ίσως. Ναι, αλλά και τη δυνατότητα να τον κάνουμε πολύ καλύτερο". Υπηρετήσατε τις αρχαιότητες από την εποχή που η προστασία τους ανήκε στο υπουργείο Παιδείας, όταν τα διαθέσιμα κονδύλια ήταν μηδαμινά, αλλά και σήμερα που τα κοινοτικά κονδύλια έφεραν χρήμα αφειδώς. Στο διάστημα αυτό, η φιλοσοφία και οι αρχές προστασίας των μνημείων υπέστησαν αλλοιώσεις. "Όχι ακριβώς. Η θέσπιση πολυεπιστημονικών επιτροπών για τα μεγάλα έργα βοήθησε πάρα πολύ για την εμπέδωση των ορθών αρχών, την αντίληψη συνεργασίας μεταξύ των επιστημόνων και τη διαφάνεια προς τα έξω. Ηρθαν μεν τα χρήματα, αλλά θεσπίστηκαν επιτροπές με πρώτο μοντέλο την Επιτροπή Ακρόπολης. Με αυτή ως πρότυπο, δημιουργήθηκαν και οι υπόλοιπες επιτροπές Επιδαύρου, Μυκηνών κ.λπ. Σύμφωνα με τη Χάρτα της Βενετίας, ένας άνθρωπος δεν επιτρέπεται να επέμβει παίρνοντας μόνος του αποφάσεις. Οπως καταλαβαίνετε, αν αυτό ίσχυε επί Μπαλάνου, δεν θα είχαμε τις ζημιές που έγιναν τότε. Οι πολυεπιστημονικές επιτροπές του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων Αρχαιολογικών Εργων εγγυήθηκαν τις ανταλλαγές απόψεων, την ωρίμανση των ιδεών και των αποφάσεων"
Στο κοινό υπάρχει η αντίληψη ότι ξηλώθηκαν πολλά κομμάτια από τα μνημεία. Την άποψη αυτή ακούς ολοένα και περισσότερο, τώρα που παρουσιάστηκαν όλα μαζί στο μουσείο. "Με συγχωρείτε, αλλά ήταν μία σωστική ενέργεια. Αν παρέμεναν πάνω στα μνημεία, σε λίγα χρόνια δεν θα βλέπατε τίποτα. Εχετε δει πώς έγινε το Σύμπλεγμα του Κέκροπα και του Πανδρόσου από την ατμοσφαιρική ρύπανση και τα καιρικά φαινόμενα, τον παγετό τον χειμώνα και τον ήλιο το καλοκαίρι; Αν έμεναν κι άλλο επάνω, θα καταστρέφονταν. Η απομάκρυνσή τους ήταν επιβεβλημένη. Θυμάμαι τον μακαρίτη τον Μηλιάδη, που έλεγε: "Εκεί που έβαλε το χέρι του ο Φειδίας, επ' ουδενί λόγω θα αγγίξω". Αποθανόντος, όμως, του Μηλιάδη είδαμε ότι δεν μπορούσε να γίνει τίποτε άλλο"
Από το ’75 μέχρι σήμερα, τι δεν θα λησμονήσετε από την περιπέτεια της σύγχρονης αναστήλωσης των μνημείων της Ακρόπολης;"Τίποτα συγκλονιστικό δεν θυμάμαι, διότι τα πράγματα γίνονταν με μία λογική πρόοδο. Οταν, βέβαια, βγάλαμε τη στέγη της προστάσεως των Καρυατίδων από το Ερέχθειο και είδαμε από κάτω τις τεράστιες σιδερένιες δοκούς τελείως σκουριασμένες μέσα στα αρχαία μέλη που είχε βάλει ο Μπαλάνος, ήταν πραγματικά ένα θέαμα συγκλονιστικό. Επειτα συνηθίσαμε με το θέαμα της φθοράς'
Θεωρείτε πως πρέπει να κατέβουν κι άλλα γλυπτά από τον Παρθενώνα; "Έχουμε ουσιαστικά τελειώσει με τον Παρθενώνα, πλην της δυτικής όψεως, στην οποία ευτυχώς ο Μπαλάνος έχει βάλει σίδερα μόνο στη βόρεια και στη νότια γωνία του αετώματος. Γι' αυτό η απόφασητης ΕΣΜΑ και του ΚΑΣ είναι να διαλύσουμε μόνο αυτές τις δύο γωνίες. Θα πάρουμε τα οξειδωμένα σίδερα από μέσα και θα τα αποκαταστήσουμε"
Έχετε διανύσει τρεις δεκαετίες ως μέλος του ΚΑΣ, είσαστε ο μακροβιότερος, αν δεν κάνω λάθος… "Ήμουνα από το 1974 μέχρι το 2005, που έγινε ριζική αλλαγή του ΚΑΣ επί κ. Τατούλη..."»
Σ' αυτό το διάστημα πέρασαν υπουργοί, γενικοί γραμματείς μέχρι και ένας πρωθυπουργός από το υπουργείο Πολιτισμού. Δώσατε κάποιες μάχες μέσα από το ΚΑΣ. Θυμάστε καμία, που ο αγώναςσας να δικαιώθηκε; "Θυμάμαι τις πιέσεις των κοινοτήτων να επεκτείνουν τους οικισμούς εις βάρος του περιβάλλοντος των αρχαιολογικών χώρων όπως π.χ. στην Ολυμπία και στη Νικόπολη. Σε τέτοιες περιπτώσεις δόθηκαν επανειλημμένως αγώνες από τα μέλη του ΚΑΣ και κερδήθηκαν"
Έχετε ασχοληθεί με πολλά επιστημονικά πεδία, από τη λαϊκή αρχιτεκτονική, τη βυζαντινή και την κλασική και από την ιστορία της αρχιτεκτονικής ώς τη συντήρηση και αναστήλωση. Πού αισθάνεστε περισσότερο τον εαυτό σας;"Ασχολήθηκα συστηματικά με την αρχιτεκτονική του Βυζαντίου και κατά την Τουρκοκρατία. Σε ό,τι αφορά τις αρχαιότητες, έκανα μια σειρά από μελέτες πρωτότυπες, αλλά ίσως όχι ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος. Το βιβλίο μου για την αναστήλωση της στοάς της Βραυρώνος έχει περάσει στη βιβλιογραφία, βέβαια, αλλά κι αυτό αποτελεί έργο της νεότητος. Τότε είχα μεγαλύτερα ενδιαφέροντα για την αρχαιότητα. Στην Ακρόπολη είχα ενδιαφέροντα σχετικά με τη συντήρηση, αποκατάσταση και αναστήλωση"
Έχετε κάποια ανεκπλήρωτη επιθυμία; "Θέλω να ολοκληρωθούν όλα τα έργα της Ακρόπολης και να αποδοθούν οι χώροι ελεύθεροι στο κοινό. Δεν σας αποκρύπτω ότι θα επιθυμούσα και την κατεδάφιση του παλιού Μουσείου για να αποδοθεί ολόκληρος ο χώρος στα μνημεία και στους επισκέπτες. Εξεπλήρωσε τον προορισμό του. Ίσως να μην έπρεπε να είχε κτιστεί ποτέ, αλλά την εποχή που έγινε υπήρχε κάποια ανάγκη να στεγαστούν τα αρχαία. Τώρα, προς τι να μένει;"
Στηρίζατε πάντα την ανέγερση του νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Τώρα που το βλέπετε έτοιμο, έχετε κανέναν ενδοιασμό; "Νομίζω ότι προσφέρει τεραστία πρόοδο για όλα τα πολιτιστικά της Ελλάδας. Είναι μεγάλο κέρδος".

Κινδυνεύουν οι αρχαίοι κίονες της Πέλλας


Το άρθρο μου επισημάνθηκε από το http;//www.12830.gr και είχε δημοσιευθεί στην Ελευθεροτυπία την Παρασκευή 29/1/10 από την Αταλάντη και τους ευχαριστώ.
Κινδυνεύουν να καταστραφούν οι ύψους 2,5 μέτρων κίονες του αρχαιολογικού χώρου της Πέλλας. Επιβάλλεται η άμεση αντικατάστασή τους με αντίγραφα και η συντήρησή τους, αλλά δεν υπάρχουν χρήματα. Άμεση είναι η ανάγκη να ενταχθεί το έργο στο ΕΣΠΑ, τονίζουν οι αρχαιολόγοι.
Οι κίονες, σήμα κατετεθέν του αρχαιολογικού χώρου της Πέλλας, ήρθαν στο φως το διάστημα 1957 – 1964. Όμως, όπως επισημαίνει η προϊσταμένη της ΙΖ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΙΖ’ ΕΠΚΑ), Μαρία Ακαμάτη, κινδυνεύουν επειδή το υλικό κατασκευής τους, ο τοπικός ασβεστόλιθος, δεν είναι ανθεκτικό υλικό και δεν μπορεί να αντισταθεί στη φθορά του χρόνου. Οι καιρικές συνθήκες προκαλούν μεγάλες φθορές στο υλικό των κιόνων, με αποτέλεσμα μικρά τμήματά τους να αποκολλώνται και να προκαλείται εκτεταμένη αλλοίωση με ταχείς ρυθμούς. Σήμερα διασώζονται μόνο κάποια τμήματα του ασβεστοκονιάματος σε διάφορα σημεία των κιόνων.
Η Μ. Ακαμάτη χαρακτηρίζει την κατάσταση των κιόνων τραγική και υπογραμμίζει ότι, αν δεν μετακινηθούν, θα έχουν καταστραφεί μέσα σε 10 χρόνια. Η ΙΖ’ ΕΠΚΑ με αίτημά της, ζήτησε από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεότερων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, να συντάξει μελέτη για τη μεταφορά των κιόνων στο μουσείο Πέλλας, όπου θα συντηρηθούν, θα φυλάσσονται και θα εκτίθενται στο κοινό. Η μελέτη συντάχτηκε, πέρασε από το ΚΑΣ, αλλά δεν υπάρχουν χρήματα για την υλοποίησή της. Μόνη ελπίδα διάσωσης των κιόνων, είναι η ένταξη της μελέτης στο ΕΣΠΑ.
Οι κίονες είναι μέρος του περιστυλίου της "οικίας του Διονύσου", όπου εντοπίστηκαν και σώζονται τα πολύ γνωστά ψηφιδωτά του οικοδομήματος. Αρχικά το περιστύλιο αποτελούσαν 20 κίονες. Σήμερα διασώζονται μόνο 6 στο αρχικό τους ύψος με τα ιωνικού ρυθμού κιονόκρανα, και ακόμη 8 που βρέθηκαν σπασμένοι και είναι χαμηλότερου ύψους.
Ειδική δεν είμαι, αλλά : Δεν υπάρχει άλλος τρόπος εκτός από το να ξεριζώνουμε τα στοιχεία από τον χώρο τους και να τα φυλακίζουμε σε κάποιον άλλο χώρο;
Και τι εννοούμε δεν αντέχουν; Πόσες χιλιάδες χρόνια στέκονται εκεί χωρίς την δική μας παρέμβαση ή οποιαδήποτε συντήρηση;